اثربخشی آرامش عضلانی پیشرونده بر فشارخون، استرس ادراک شده واضطراب زنان باردار

چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش آرامش عضلانی پیشرونده بر فشار خون، استرس ادراک شده و اضطراب زنان باردار است. جهت بررسی این موضوع سه فرضیه اصلی در نظر گرفته شد که عبارتند از: 1- آموزش آرامش عضلانی پیشرونده در کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک زنان باردار موثر است. 2- آموزش آرامش عضلانی پیشرونده در کاهش استرس ادراک شده و اضطراب زنان باردار موثر است. 3- آموزش آرامش عضلانی پیشرونده در کاهش حالت اضطراب و رگه اضطراب زنان باردار موثر است. روش این پژوهش ازنوع آزمایشی و طرح تحقیق آن پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این پژوهش متشکل از کلیه زنان باردار 20 تا 38 ساله که در دوره سه ماهه دوم و سوم بارداری به سربرده و جهت مراقبت بارداری به کلینیک بیمارستان الزهرا در فروردین 1391 مراجعه کردند بود. ابتدا بطور تصادفی 110 نفر آنها که دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند انتخاب گردیدند وسپس 60 نفراز آنان، که براساس میانگین سه روز متوالی اندازه گیری فشار خون، دارای فشار خون سیستولیک بالای 125 میلیمتر جیوه و فشار خون دیاستولیک بالای 80 بودند انتخاب شده و به پرسشنامه های استرس و پرسشنامه اضطراب پاسخ گفتند؛ 46 نفر نمره استرسشان بیشتر از 28 وحالت اضطرابشان از 43 بیشتر و رگه اضطرابشان از 46 بیشتر بود، که از بین آنان 30 نفر به طور تصادفی انتخاب شده و بطور تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارت بود از: پرسشنامه حالت - رگه اضطراب اسپیلبرگر، مقیاس استرس ادراک شده کوهن و بسته آموزشی آرامش عضلانی پیشرونده. گروه آزمایش آموزش آرامش عضلانی پیشرونده را طی 7 جلسه، هفته ای 1جلسه دریافت نمودند، درحالی که گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. پس از آموزش مجددا فشار خون سه روز متوالی و همچنین استرس و اضطراب اعضای هر دو گروه مورد اندازه گیری قرار گرفت. در این پژوهش از شاخص های آمار توصیفی (نمودار، میانگین و انحراف استاندارد) و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد. تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که آموزش آرامش عضلانی پیشرونده موجب کاهش فشار خون، استرس ادراک شده واضطراب زنان باردار شده است.